Wbrew bardzo powszechnej wśród osób poszkodowanych opinii, najwyższe kwoty zasądzane są najczęściej nie z tytułu odszkodowania, ale z tytułu zadośćuczynienia. Zadośćuczynienie pieniężne ma za zadanie zrekompensować osobie poszkodowanej krzywdę, jakiej doznała np. w związku z wypadkiem komunikacyjnym. Ma na celu złagodzenie oraz wynagrodzenie doznanych cierpień fizycznych i psychicznych. Przykład: Pani X jadąc rowerem została potrącona przez samochód. Doznała złamania wieloodłamowego kości podudzia prawego, ogólnych otarć ciała, a także miała rozciętą skórę na czole nad prawym okiem. Przeszła dwie operacje prawej nogi, na czole po szyciu pozostała widoczna blizna długości ok. 7 cm. Pani X odbyła leczenie w poradni chirurgicznej i ortopedycznej oraz długotrwałą rehabilitację. Aktualnie Pani X porusza się o kulach. Noga Pani X najprawdopodobniej nigdy nie wróci do dawnej sprawności. Pani X długo nie mogła pogodzić się z faktem, iż uległa wypadkowi, odczuwała zmiany nastroju, lęki oraz cierpiała na bezsenność. Pani X obawia się, że znowu może ulec wypadkowi. W związku z tym przez długi czas korzystała z pomocy psychologa. Pani X w dniu wypadku miała 67 lat, pobierała emeryturę i była osobą samotną. Po wypadku Panią X przez kilka miesięcy opiekowali się sąsiedzi. Sytuacja ta powodowała u Pani X poczucie bezradności i wstydu. Aktualnie Pani X nadal potrzebuje pomocy w niektórych codziennych czynnościach. Przed wypadkiem Pani X była osobą w pełni sprawną, samodzielną i towarzyską. Po wypadku zmieniła się, zamknęła w sobie i rzadko wychodzi z domu. Pani X nie może już jeździć na rowerze, co zawsze sprawiało jej dużą przyjemność. Przed wypadkiem Pani X miała podwyższone ciśnienie, ale rzadko odbywała wizyty u lekarza rodzinnego. Cierpienia fizyczne W podanym wyżej przykładzie krzywda Pani X wiąże się z cierpieniami fizycznymi, spowodowanymi złamaniem wieloodłamowym kości podudzia prawego, odczuwanym bólem, przejściem dwóch operacji, które obciążyły organizm znieczuleniem. Cierpienia fizyczne to także ból i trudy rehabilitacji. Istotne jest, iż noga Pani X najprawdopodobniej nigdy nie wróci do dawnej sprawności. Pani X aktualnie porusza się o kulach. Blizna na czole Pani X jest widoczna. Cierpienia psychiczne Krzywda wiąże się również z cierpieniami psychicznymi, czyli wszystkimi negatywnymi emocjami, wspomnieniami, jakie Pani X odczuwa w związku z wypadkiem. Po wypadku Pani X miała zmiany nastroju, lęki, cierpiała na bezsenność. Nie mogła przestać myśleć o wypadku. Obawiała się, że wypadek może się powtórzyć, dlatego gdy szła ulicą, czuła ciągły niepokój. Pani X bardzo przeżyła to, że po wypadku była zdana na pomoc sąsiadów, czuła się dla nich ciężarem, wstydziła się swoich ograniczeń fizycznych. Aktualnie Pani X nadal potrzebuje pomocy w niektórych codziennych czynnościach, co bardzo ją przygnębia. Pani X nie może już jeździć na rowerze, co zawsze sprawiało jej dużą przyjemność. Brakuje jej tego. Pani X nadal obawia się o rokowania na przyszłość, gdyż jej noga najprawdopodobniej nigdy nie wróci do dawnej sprawności, dlatego jest nerwowa i rozdrażniona. Po wypadku Pani X przez długi czas korzystała z pomocy psychologa. Aktualnie Pani X stała się zamknięta w sobie, rzadziej niż przed wypadkiem wychodzi z domu. Blizna na czole ciągle przypomina jej o wypadku. Czynniki, które mają wpływ na wymiar kwoty należnej tytułem zadośćuczynienia pieniężnego dla Pani X to przede wszystkim: • doznane w wypadku obrażenia ciała, • stopień trwałego uszczerbku na zdrowiu, • rokowania na przyszłość, • fakt, iż Pani X jest osobą samotną w starszym wieku, w związku z czym nie ma oparcia w bliskich, a konstrukcja psychiczna osób starszych z przyczyn naturalnych jest słabsza niż u osób młodych, • fakt, iż Pani X przed wypadkiem była osobą w pełni sprawną i samodzielną, a po wypadku sprawność fizyczna Pani X jest ograniczona, gdyż Pani X porusza się o kulach, • fakt, iż przed wypadkiem Pani X była towarzyska, a po wypadku stała się zamknięta w sobie i rzadziej niż przed wypadkiem wychodzi z domu, •uczucie bezradności, wstydu i bycia ciężarem, jakie towarzyszyło Pani X, gdy po wypadku opiekowali się nią sąsiedzi oraz fakt, iż aktualnie Pani X nadal potrzebuje pomocy w niektórych codziennych czynnościach, • zmiany nastroju, lęki odczuwane przez Panią X, a co za tym idzie konieczność wizyt u psychologa, • sąd rozpatrzy całościowo sytuację życiową Pani X zarówno w okresie przed wypadkiem, jak i po wypadku. Wysokość kwoty przyznanej osobie poszkodowanej tytułem zadośćuczynienia zależy od oceny sądu, który bierze pod uwagę całokształt okoliczności w sprawie. Nie ma żadnych zestawień, które wskazywałyby, jaka kwota jest należna przy konkretnych obrażeniach. Sąd ocenia krzywdę doznaną przez osobę poszkodowaną, jej cierpienia fizyczne i psychiczne, porównuje życie osoby poszkodowanej z okresu sprzed doznanego urazu z życiem po urazie. Karolina Zawada